طراحی و مونتاژ تابلو برق


تابلو برق و طراحی و مونتاژ آن یکی از فعالیت هایی بوده که در تمام صنایع ، واحد های صنعتی و مسکونی از آن استفاده می شود،هرجا که سیم برقی وجود داشته باشد باید وجود تابلو برق را لازم دانست،این شغل در حال حاضر در ایران توسط 2 قشر از متخصصین در حال اجرا و طراحی می باشد قشر اول آنهایی که به صورت تجربی با این حرفه و فن آشنا شده اند و قشر دوم آندسته از مهندسین برقی هستند که به صورت علمی و با رعایت استانداردهای لازم اقدام به طراحی ، ساخت ، نصب و مونتاژ تابلو برق میکنند.
تابلو برق عبارت است از محفظه ای معمولا بسته که تجهیزات الکترونیکی،اتوماسیون یا برق صنعتی می تواند در آن نصب شود .
وظایف انواع تابلو برق
کنترل دستی یا اتوماتیک یک فرایند صنعتی
توزیع برق بین تجهیزات
اصلاح ضریب توان
بحث ما در اینجا مربوط به تابلوهای فشار ضعیف یا همان تابلوهای LV است.
— دسته بندی اول بر اساس نوع عملکرد تابلو است که این دسته بندی به صورت زیر است:
1٫ تابلوهایی که برای کنترل یک پروسه صنعتی استفاده می شوند که معمولا شامل PLC ها نیز هستند.
2٫ تابلوهایی که فقط جهت کنترل موتورهای AC یا DC استفاده می شوند که معمولا شامل اینورترها ،مدارهای فرمان کنتاکتوری، SOFT STRATER ها یا مدارهای راه اندازی موتور به صورت ستاره مثلث نیز می شوند .
3٫ تابلوهای توزیع که جهت توزیع برق و در واقع توزیع جریان بین تجهیزات مختلف صنعتی استفاده می شوند.
4٫ تابلوهای اصلاح ضریب قدرت که به تابلوهای بانک خازنی معروف هستند.

معمولا ترتیب انجام کارهای کابل کشی برق ساختمان به صورت زیر است :
مرحله اول :
1 - کشیدن نقشه ساختمانی شامل سیستمهای روشنائی – سیستم های صوتی - سوکتهای برق – تلفن – آنتن – آیفون – فن کوئیل ها – اطفاء حریق – برق اضطراری و موتور خانه.
2- اجرای نقشه روی کار.
3- تراز کردن کل قوطی کلیدها و کشیدن خطِ تراز با چک لاین.
4- شیار زدن مسیر لوله ها با شابلون ودستگاه شیارزن .
5- کندن قوطی کلیدها با دستگاه .
6- سوراخ کردن روشنائی سقفی توسط دستگاه ( در مورد سقف کاذب، روی سقف ساپورت خورده و روی آن لوله فیکس میشود).
7- نصب قوطی کلید روی دیوار توسط شابلون و تراز کردن دقیق آنها.
8- جوشکاری و ساپورت زدن برای فیکس کردن لوله پولیکاهای که برای ورودی و خروجی لوله های که داخل جعبه فیوز آورده می شود.
9- جوشکاری و ساپورت زدن برای فیکس کردن لوله پولیکاهای که برای ورودی و خروجی لوله های که داخل جعبه آنتن و تلفن آورده می شود.
10- اجرای لوله پولیکا گذاری توسط گرما و خم کاری توسط مشعل و فنر و آب بندی آن توسط چسب پولیکا.
11- جوشکاری و ساخت ساپورت برای سینی برق بر روی داکت مشخص شده از روی نقشه ( این سینی برق ها برای ورود کابل های برق تلفن آنتن ماهواره و ....... نیازهای ساختمان به طور مجزا داخل داکت های ساختمان فیکس و وارد باکس های مورد نیاز خود می شود).
12- پوشش کامل روی لوله پولیکا های که در کف ساختمان کار شده است.
13- نصب جعبه فیوز و تراز کردن آن در جاهای مشخص توسط نقشه.
14- نصب جعبه آنتن و ماهواره و تلفن و تراز کردن آن در جاهای مشخص توسط نقشه.
15- تامین ارتینگ ساختمان( نصب پلیت و سیم مسی وزغال ونمک برای راه اندازی چاه ارت و ازآنجا به سینی برق و به مصرف کننده ها)
16- لوله فولادی گذاری در شرایطی که نقشه تعیین کرده است(در پارکینگ های اداره جات داخل روشنائی آسانسور وروشنائی موتور خانه).
مرحله دوم:
(بعد از کف سازی و کاشی کاری و سفید کاری دیوار)
1- تمیز کردن قوطی کلیدها وبریدن لوله های اضافی روی کار.
2- سیم گذاری داخل لوله پولیکا (رنگ سیم ها و قطر سیم ها و جنس سیم ها از روی استاندارد انتخاب میشود)
3- انداختن کابل شیلد دار برای بلندگوها وازآنجا به ولوم های همان اتاق و از آنجا به فیشهای پشت آمپلی فایرها.
4-کابل کشی برق از داخل جعبه فیوز و رد کردن داخل سینی برق و بست زدن و از آنجا به زیر کنتور(درصورت داشتن دیزل ژنراتوراین کابل ها داخل موتور خانه و وارد تابلو های مخصوص خودش میشود).
5- کابل کشی تلفن –آنتن ماهواره وآیفون ازتابلوهای مخصوص خودش و رد کردن داخل سینی مخصوص خودش و بست زدن کابل ها و از آنجا به باکس های مخصوص خودشان.
6- اتصالات سر سیم ها در داخل قوطی کلید- جعبه فیوزها – روشنائیها – توکارها – و جعبه آنتن – ماهواره- تلفن - اطفاء حریق- UPS(نصب دستگاه های تغذیه UPS به شرکتهای مسئول مرتبط میشود)
7- قلع اندود کردن کل اتصالات و سر سیم ها توسط حوضچه قلع
8- عایق کاری اتصالات توسط وارنیش حرارتی (جایگزین لنت برق).
9- اجرای کابل کشی مربوط به بیرون ساختمان نصب نور افکن ها در نما.
مرحله سوم ( بعد از نقاشی و کف تمام شده):
1- بستن کلید و پریز و تراز کردن آنها
2- بستن ترمینال روی سر سیم ها.
3- نصب دتکتور های دود و شستی آنها روی جاهای تعیین شده
4- نصب فیوزها داخل جعبه فیوز و وایرشو زدن سرسیم ها و فیوز بندی آنها
5- نصب آیفون تصویری بستن سوکتها و شستی های مربوط به آن.
6- نصب آنتن مرکزی و سوئچینگهای مربوط به آن
7- نصب سوئچینگهای ماهواره ( نصب و راه اندازی ماهواره برعهده شرکت های مربوط میباشد)
8- نصب چشم لایتینگ در راه پله و پارکینگ ها
9- نصب چشم لایتینگ در سرویسها برای هود مرکزی ( این چشم ها پس از عمل کردن به کنتاکتور و سپس کنتاکتور به سانتیفوژ فرمان داده و باعث تهویه سرویسها می شود)
10- نصب نور مخفی های داخل سقف کاذب و کفی های روی سرامیک.
نصب تجهیزات برقی:
- نصب تابلوی برق موتورخانه (تجهیزات داخل تابلوبرق بر اساس نیازهای موتور خانه انتخاب و توسط تابلو ساز ساخته میشود)
- نصب پایه سینی برق روی دیوار وفیکس کردن سینی برق روی آن.
- نصب لوله زیرسینی برق وازآنجا روی الکتروموتورها و ترموستات ها و مصرف کننده های دیگر.
- کابل کشی از تابلوبرق روی سینی برق و داخل لوله ازآنجا سرالکترو موتورها و ترموستات ها و مصرف کننده ها.
- وایرشوزدن و شماره زدن سر سیم ها و بستن آن روی تخته کِلِم الکتروموتورها وترموستات ها و مصرف کننده ها واز آنجا به ترمینال زیر تابلو برق.
- نکات ساده سیم کشی:
فاصله ها:
*فاصله کلیدها از کف تمام شده ساختمان باید بین 110 تا 120 سانتیمتر باشد.
*فاصله ی پریزهای برق, تلفن و آنتن از کف باید بین 30 تا 40 سانتیمتر باشد.
*فاصله ی جعبه فیوز از کف ساختمان باید بین 150 تا 170 سانتیمتر باشد.
*فاصله جعبه فیوز از لوله های آب و گاز باید 1 متر باشد.
*فاصله ی پنل و گوشی آیفون از کف باید 140 تا 150 سانتیمتر باشد.
*فاصله ی آویز لامپ ها از سقف ساختمان باید 30 تا 50 سانتیمتر باشد.
سطح مقطع سیم ها
* سطح مقطع سیم های روشنایی 1.5 و سیم های پریز 2.5 و سیم های برق اصلی 4 میلیمتر مربع می باشد.
* سطح مقطع سیم های کولر آبی 2.5 و سیم های کولر گازی 4 میلیمتر مربع می باشد.
ظرفیت فیوزها
* ظرفیت فیوزهای روشنایی 10 , فیوزهای پریز 16 , فیوز کولر گازی و فیوز اصلی 20 , فیوز کنتور 25 آمپر (A) می باشد.
در آشپزخانه ها اصولا باید به مکان هایی که نیاز به پریز برق دارند توجه کرد به طور مثال جای قرار گیری ماشین لباس شویی. برای اینکه بدانیم وسایل برقی آشپزخانه در چه مکان هایی قرار می گیرند می توان به نقشه همان ساختمان که توسط مهندس ساختمان کشیده شده است مراجعه کرد. اگر نقشه در دسترس نبود می توان از معمار و یا عوامل دیگر ساختمان پرسید.
مکان هایی که باید مشخص شوند( جهت قرار دادن پریزها):
1. مکان قرار گیری لباس شویی
2. مکان پکیج(در صورت دارا بودن)
3. مکان یخچال
4. مکان اجاق گاز
5. بقیه ی مکان ها می تواند طبق نقشه ساختمان و یا به سلیقه برقکار پریز کار گذاشته شود.
نکات مهم:
*پریزهای مختص لباسشویی و اجاق باید در ارتفاع پایین نصب شوند.
*از پریز اجاق باید یک برق(فاز و نول) به صورت مستقیم برای هود کشیده شود.
*یک پریز تلفن و همچنین یک پریز برق نیز باید در قسمت اوپن و روی دیوار قرار داده شود.
*کلید سقفی آشپزخانه باید نزدیک ورودی آن باشد.
*در اطراف ظرفشویی نباید هیچ پریزی نصب نمود.
*ذکر این نکته ضروری است که چون آشپزخانه ها باسرامیک پوشیده می شوند نیازی به کندن جای قوطی ها نیست و با دانستن کف تمام شده آشپزخانه( کف آشپزخانه معمولا بالاتر از کف پذیرایی می باشد) اقدام به قرار دادن قوطی های پریز کرد.
*معمولا در آرک آشپزخانه چراغ های هالوژن تعبیه می شود با یک کلید مجزا.
*فیوز خط آشپزخانه 16 آمپر باشد.(16A)